Afera GetBack „w pigułce”

1.1. Podejrzenie manipulacji ze strony GetBack i czynności kontrolne instytucji państwowych

W kwietniu 2018 r. Komisja Nadzoru Finansowego (dalej jako „KNF”) oraz inne organy państwa wszczęły czynności nadzorcze i kontrolne w stosunku do Spółki. Czynności te ujawniły m.in., że już pod koniec 2017 r. sytuacja finansowa Spółki była katastrofalna, a jej dalsze funkcjonowanie było sztucznie przedłużane przez emisję i sprzedaż obligacji na gigantyczną skalę.

W obliczu takich faktów KNF podjęła decyzję o zawieszeniu obrotu instrumentami finansowymi wyemitowanymi przez Spółkę, natomiast rada nadzorcza Spółki podjęła decyzję o odwołaniu ówczesnego prezesa zarządu.

Co więcej, okazało się, że osoby, którym oferowano obligacje Spółki, niejednokrotnie nie były typowymi inwestorami, ale zwykłymi konsumentami, których zachęcano do zakupu obligacji (często za pieniądze pochodzące z lokat o charakterze wyłącznie oszczędnościowym), przy pomocy niezgodnej z prawdą informacji, że zakup obligacji Spółki jest bezpieczną inwestycją. Ustalono również, że część podmiotów oferujących obligacje, a w tym Idea Bank, nie miały uprawnień do świadczenia tego typu usług.

W rezultacie, jeszcze z końcem 2018 r., KNF ukarał Polski Dom Maklerski oraz Mercurius Dom Maklerski Sp. z o.o., którym cofnięto zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej (w zakresie oferowania instrumentów finansowych) oraz nałożono wysokie kary pieniężne za sprzedawanie obligacji Spółki we współpracy z podmiotem nieposiadającym uprawnień do świadczenia czynności maklerskich  (podmiotem tym okazał się być właśnie Idea Bank).

Z kolei Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej jako „UOKiK”) podjął działania mające na celu zbadanie nieprawidłowości występujących przy oferowaniu obligacji Spółki, a w szczególności ustalenie tego, czy konsumentom przekazywane były rzetelne, prawdziwe i pełne informacje oraz czy  dochodziło do działań noszących znamiona tzw. missellingu. Postępowania wyjaśniające w tej sprawie wszczęto m.in. przeciwko: Idea Bankowi, Polskiemu Domowi Maklerskiemu, Mercurius Financial Advisors, Getin Noble Bankowi oraz Noble Securities.

Dodatkowo także prokuratura wszczęła śledztwa przeciwko osobom pośredniczącym w sprzedaży obligacji Spółki.  Prowadzone śledztwo dotyczy działania na szkodę klientów (doprowadzenie ich do niekorzystnego rozporządzania pieniędzmi) motywowane chęcią uzyskania korzyści majątkowej w postaci prowizji. Pierwsze zarzuty w tych sprawach postawiono członkom zarządu, dyrektorom oraz pracownikom m.in. Idea Banku i Lion`s Banku, do których po kolei dołączają kolejne osoby zamieszane w aferę GetBack.

1.2. Postępowanie restrukturyzacyjne GetBack i propozycje układowe

W maju 2018 r. złożony został wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania restrukturyzacyjnego GetBack.

Propozycje układowe Zarządu Spółki ulegały wielu zmianom. Ostatecznie w styczniu 2019 r. przyjęto układ, który zakłada, że Spółka będzie prowadzić działalność operacyjną z równoczesnym stopniowym upłynnianiem posiadanych aktywów, co – przynajmniej w założeniu – ma przyśpieszyć spłatę zobowiązań i zmniejszyć ryzyko prowadzonej działalności.

Według przyjętego układu w pierwszej kolejności Spółka spłaci wierzycieli zabezpieczonych, natomiast niezabezpieczeni wierzyciele Spółki (a w tym obligatariusze) zostaną spłaceni na poziome 25% w ratach rozłożonych na 8 lat.

W czerwcu 2019 r. układ ten został zatwierdzony przez sąd.